Bugünkü
İnegöl’ün 96 köyünden 65’i Yörük ve Manav denilen Oğuz boylarından oluşuyor.
(Diğerleri Rumeli ve Kafkasya göçmeni Müslüman Türklerdir.) Son yıllarda birkaç
köy mahalle olmuştur.
Karakeçililer
dışında Kayı boyuna mensup oymaklardan
olanlardan aklıma geliveren birkaçı şunlar: Turgutalp, Gelene, Süle, Yiğitköy,
Tekke, Kıran, Sırnaz, Doğanyurdu, Bilal, Kulaca (Osmanlı sancağı vardı) ve Sungurpaşa.
Kayı
Boyu'nun Karakeçili Aşireti'nden olanlar: Akbaşlar, Gömez, Yeniyörük,
Hacıhasan, Karagölet, Bayramşah (Kütahya’da da var.)
Bunlardan
ikisi (Akbaşlar ile Yeniyörük). "Karakeçili Aşireti" adlı eski bir risalede de geçiyor.
Karagölet’in
o yıllarda (XX.yy.ın başları) Yenişehir’e bağlı olduğu anlaşılıyor! Cemaat
olarak Bayramşahlar da Karakeçililerden sayılır.
Şehitler
(Doma), Alevi-Bektaşi inancına sahip önemli Türkmen köylerinden biridir.
Araştırmacı
–Yazar Muharrem Bayar’ın; XIX.yy. başlarına ait İnegöl ile ilgili arşiv
kayıtlarından tesbit etmiş olduğu 100 kadar oymak ve cemaatlerden başlıcaları
şunlardır:
Akçakoyunlu,
Acır, Ali Beyler, Alişar, Alpagut, Arifli, Armutlar, Avşar, Bademli, Bağlı,
Barçınlı, Bektaşlar, Boynuyoğunlu, Buraklı, Cafer Kethüda, Eyiciler, Fakihler,
Gedikler, Genceli, Geyikli, Genelioğlu vb.
İnegöl'e
bağlı olanların yanında, günümüzün en ünlü diğer Karakeçili köyleri şunlardır:
Çeki,
Kabaklar, Altıntaş (Sağırlar)
Orhaneli
Çeki'de
her yıl “Karakeçili Yörük Şenlikleri” yapılıyor.
Kocakovacık,
Küçükkovacık, Çayönü (Hereke), Belenören, Yağcılar, Akçapınar, Sorgun, Uzunöz,
Pınarcık (Karaköy/Siyahiler), Delice Keles
En
önemli ve en güzel Yörük şenliklerinden biri Kocakovacık'ta yapılıyor. Bu köy
Yörüklere özgü yemekleri ve giysileriyle ünlüdür.
Her
yıl Haziran ayının sonlarına doğru Sorgun köyünde de Yörük şenlikleri
düzenlenir.
Kozluca
Harmancık
Durhasan,
Aktaş, Karıncalı beldesi
Büyükorhan
Gölbaşı/Akçeler,
Çataltepe Kestel
Dışkaya,
Cambazlar Gürsu
Mirzaoba,
Kaymakoba, Hançerli Mudanya
Orhan
Gazi bir ara beyliğin hazinesini Hançerli köyünde muhafaza etmiştir.
Beylik,
Boğazköy Karacabey
Körekem,
Doğanalan, Kocakoru, Killik, İncealipınar, Uğurlupınar, Şehriman,
Eskikızılelma, Ağaçlı, Ömeraltı, Alacaat, Çakallar, Yaylaçayırı, M.Kemalpaşa
Korubaşı Nilüfer
Muratoba,
Yeniköy Gemlik
Karacaali,
Burçin, Yazılı (Senri/Zekeri)
Yenişehir
Biraz
yukarıda da değindiğimiz gibi boylar, oymaklar, obalar ve cemaatler birbirine
karışmıştır. Hangi boydan, oymaktan olduklarını bilmeyen köy pek çoktur. Daha
kapsamlı bir alan ve arşiv çalışması ile daha başka Karakeçili köyleri de
tespit edilebilir! Benim kanaatim bu sayı biraz daha artabilir. Bugün için
tespit ettiklerimiz 50 civarındadır. Birbirleri ile ilişkileri pek yoktur.
Birbirlerini tanımıyorlar. Öyle bir gayretleri de yok.
Bursa
köylerinde yaşayan halkın büyük çoğunluğunu Türkmen, Yörük ve Manav denilen
gruplar oluşturur. Bunlar Oğuz boylarındandır. Bir bölümü dışında hangi köyün
hangi boydan olduğu tam olarak belli değildir. Çünkü bir kısmı hangi boydan
veya hangi oymaktan olduklarını unutmuşlardır. Bazı köylerde de birkaç boya
mensup oymaklar birbirine karışmıştır. Bu nedenle birçoğu Yörük diye anılırlar.
En çok bilinenler; Kayı boyuna bağlı Karakeçili oymağı ve Kızık boyudur. Bursa
çevresinde boylarla ilgili birçok damga bulunmuştur.
Dağ
ilçelerine bağlı 160’ı aşkın (mahalle ve mezralarla birlikte) köy
vardır.Osmaniye (Kafkas göçmeni) ve Letafet (Balkan göçmeni) köyleri
dışındakilerin hemen tamamı Türkmen ve
Yörük kökenlidir. Önemli bir bölümü Karakeçili Türkmen Aşireti’ne mensuptur.
Yörüklerin buralara ilk yerleşmeleri Bursa’nın alınışından çok önce olmuştur.
İlk kalıcı Karakeçili yerleşmeleri I.Murat zamanında Eskiköy ve (Ma) Hallar
denilen yerlerde gerçekleşmiştir. Adı geçen köyler Büyükorhan yakınlarındadır. Eski
kayıtlarda adına rastlanılan ve buralarda konaklayan Keçili Cemaati’nin
Karakeçililerden olduğunu önceki bölümlerde açıklamıştık. Hüseyin GENÇ / Araştırmacı Yazar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder